نظریه مشورتی شماره ۸۷۵
استعلام :
بازپرس در خصوص اتهام شخصی قرار نهایی صادر مینماید و پرونده جهت رسیدگی به دادگاه کیفری دو ارسال و به صدور حکم محکومیت منتهی میشود. پس از مدتی بازپرس به شعبه دادگاه کیفری دو منتقل و رئیس شعبه دادگاه کیفری دو میشود. در این زمان متهم با اسقاط حق تجدیدنظرخواهی تقاضای تخفیف موضوع ماده ۴۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری را مینماید. آیا بازپرس که سابقاً قرار جلب به دادرسی صادر نموده، میتواند به صدور رأی بر مبنای ماده ۴۴۲ اقدام نماید یا اینکه موضوع شامل بند «ت» ماده ۴۲۱ قانون مزبور (رد دادرس) میباشد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
در فرض سؤال هر چند دادرس، قبلاً در مقام بازپرس با صدور قرار جلب به دادرسی نسبت به موضوع اتهام اظهارنظر ماهوی کرده است؛ اما اکنون به عنوان دادرس دادگاه، در مقام «رسیدگی ماهوی» به پرونده سابق نیست؛ بلکه چون محکوم در اجرای ماده ۴۴۲ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ به حکم دادگاه نخستین تسلیم شده و تقاضای تخفیف مجازات کرده است و در این حالت، اعمال ماده پیشگفته تکلیف دادگاه است، دادرس مکلف است مجازات سابق را تخفیف دهد؛ بنابراین چون دادرس دادگاه در مقام «رسیدگی» (به معنی خاص کلمه) نبوده و اعمال تخفیف موضوع ماده ۴۴۲ پیشگفته نیز برای دادگاه الزامی است، از شمول موارد رد دادرس خارج است. صدر ماده ۴۲۱ قانون آیین دادرسی کیفری مصوب ۱۳۹۲ که بیان میدارد: «دادرس در موارد زیر باید از رسیدگی امتناع کند» مؤید این نظر است.